به نقل از «فرارو»

سود سوخته خودروسازان

تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۰۲۲۶۵

سال‌هاست که به واسطه قیمت‌گذاری دستوری، ارقام قابل توجهی از زیان تولید و انباشته خودروسازان اعلام می‌شود. این در شرایطی است که وضعیت سود ازدست‌رفته خودروسازان در این بین مغفول مانده است.

به گزارش دنیای اقتصاد؛ طبق بررسی‌ها حداقل سود از دست رفته خودروسازان در سال۹۲ به میزان ۶۰۰میلیارد تومان بوده حال آنکه این رقم در ۸ماه سال جاری به ۱۰۰هزار میلیارد تومان رسیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این گزارش به این نکته اذعان دارد که میانگین سود از دست رفته در یک دهه گذشته به ۳۷۰همت رسیده است.

خودروسازان بزرگ کشور طبق آخرین به‌روزرسانی و به دلیل اعمال سیاست‌های دستوری در قیمت‌گذاری، با زیان انباشته‌ای بالغ بر ۱۵۰هزار میلیارد تومان طی حدودا ۱۰ سال گذشته مواجه شده‌اند و درعین‌حال در این مدت سود هنگفتی را نیز از دست داده‌اند. طی حدودا یک دهه اخیر که سیاست دولت از تثبیت قیمت به قیمت دستوری تغییر کرد، زیان ناشی از این ماجرا خود را در صورت‌های مالی خودروسازان نشان داد. با تداوم قیمت‌گذاری دستوری و البته سوء‌مدیریت و ساختار مالی ناکارآمد خودروسازان، هر چه گذشت این زیان متورم‌تر شد.

حالا طبق آخرین اطلاعات ارائه‌شده، غول‌های جاده‌مخصوص بیش از ۱۵۰هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارند. طبق گفته خودروسازان، سهم اعظم این زیان به اختلاف بین قیمت دستوری و هزینه تمام‌شده تولید خودرو‌ها برمی‌گردد. خودروسازان می‌گویند قیمت‌های دستوری کفاف هزینه‌های تولید آن‌ها را نمی‌دهد و زیان هنگفت حاصل‌شده نیز از دل همین ماجراست. تا اینجای کار، تنها صحبت از زیان است، حال آنکه با فرض صحت ادعای خودروسازان مبنی بر ضرردهی، آن‌ها کلی سود را نیز از دست داده‌اند.

همین چند روز پیش بود که رئیس سازمان خصوصی‌سازی ضمن اعلام زیان انباشته بالغ بر ۱۵۰هزارمیلیارد‌تومانی خودروسازان، صحبت از سود هنگفت از‌دست‌رفته آن‌ها نیز به میان آورد. طبق گفته حسین قربان‌زاده، مجموع زیان و سود ضایع‌شده خودروسازان (در یک دهه اخیر) بین ۲۳۰ تا ۲۴۰هزار میلیارد تومان است. با کسر این عدد از ۱۵۰هزار میلیارد تومان زیان انباشته، مشخص می‌شود خودروسازان بزرگ کشور در حدود ۱۰ سال گذشته بین ۸۰ تا ۹۰هزار میلیارد تومان سود بالقوه را نیز از دست داده‌اند.

البته در باب رقمی که رئیس سازمان خصوصی‌سازی درباره سود از‌دست‌رفته خودروسازان اعلام کرده، یک ابهام وجود دارد. ابهام موردنظر به مبنای محاسبه سود ضایع‌شده خودروسازان مربوط می‌شود، به نحوی که مشخص نیست این سود از‌دست‌رفته، از اختلاف قیمت دستوری با چه قیمتی به دست آمده است.

در این مورد می‌توان دو احتمال را در نظر گرفت. یک احتمال این است که ملاک محاسبه، اختلاف بین «قیمت دستوری» و «قیمت تمام‌شده به علاوه سود متعارف» بوده است. در این صورت، حداقل سود از‌دست‌رفته خودروسازان بزرگ طی یک دهه گذشته محاسبه شده و این در حالی است که با ملاک قرار دادن قیمت بازار، عدد بسیار بزرگتری بابت سود از‌دست‌رفته خودروسازان به دست می‌آید.

طی یک دهه گذشته همواره اختلاف بین قیمت کارخانه و بازار خودرو‌های داخلی وجود داشته؛ با‌این‌حال در بیش از چهار سال گذشته که کشور دچار تحریم شد و انتظارات تورمی و قیمت ارز نیز صعود کردند، این اختلاف به شدت اوج گرفت. با توجه به اینکه سیاست قیمت‌گذاری دستوری در یک دهه گذشته اعمال شده، هرچه قیمت در بازار بالاتر رفته، خودروسازان سود بالقوه بیشتری را از دست داده‌اند.

به طور طبیعی و طبق الگوی جهانی، خودروسازان می‌توانند از سودی متعارف برخوردار باشند؛ سودی که اگر قرار بود قیمت خودرو‌ها بر‌اساس حاشیه بازار تعیین شود، بسیار بیش از این‌ها از آب درمی آمد. طی بیش از چهار سال گذشته (دوران تحریم) قیمت خودرو متاثر از انتظارات تورمی و نرخ ارز، صعودی سنگین را تجربه کرده و به‌شدت از قیمت کارخانه‌ای فاصله گرفته است.

در این مدت سیاست قیمت‌گذاری دستوری نیز اعمال شده؛ بنابراین قیمت خودرو‌ها در مبدا با وجود رشدی که داشته، هرگز در قد‌و‌قواره صعود قیمت در بازار نبوده است. در این سال‌ها خودروسازان دو خواسته مهم از سیاستگذار داشته‌اند، یکی حذف قیمت‌گذاری دستوری و دیگری آزادسازی قیمت. با‌این‌حال اولویتشان اولی بوده تا حداقل از زیان‌دهی خارج شوند. در پاسخ به این دو مطالبه خودروسازان، سیاستگذار راه خود را رفته و نه با آزادسازی موافقت کرده و نه حتی راضی به حذف یک‌باره قیمت‌گذاری دستوری شده است. البته سیاستگذار طی چند ماه گذشته کمی منعطف شده و با عرضه برخی خودرو‌ها در بورس کالا موافقت کرده است؛ اتفاقی که می‌تواند زمینه‌ساز حذف قیمت‌گذاری دستوری شود.

این انعطاف خود را در ماجرای عرضه برخی خودرو‌های داخلی در بورس کالا نشان داده و به نظر می‌رسد سیاستگذار می‌خواهد تا پایان سال و با حذف کامل قرعه‌کشی، تمام خودرو‌های تولید داخل را به بورس کالا بفرستد. طبق گفته خودروسازان، فروش محصولات در بورس کالا سبب شده سرعت زیان‌دهی آن‌ها کم شود، زیرا خودرو‌ها با قیمتی غیر زیانده و حتی توأم با سود در این بستر عرضه می‌شوند و بنابراین دیگر زیان نمی‌دهند. به همین دلیل خودروسازان اصرار دارند سیاستگذار حالا که حاضر به آزادسازی قیمت نیست، حداقل اجازه دهد تمام خودرو‌ها در بورس کالا عرضه شوند تا صنعت خودرو از مسیر زیاندهی خارج شده و به سوددهی برسد.

اگر این اتفاق رخ بدهد، دیگر خبری از زیاندهی در صنعت خودرو (از ناحیه قیمت‌گذاری دستوری) نخواهد بود و زیان انباشته نیز به واسطه این اتفاق و البته اقداماتی دیگر (از جمله جبران زیان توسط دولت طبق اصل ۴۴ قانون اساسی) رفته‌رفته تعدیل خواهد شد. از طرفی، به تبع این اتفاق و با ملاک قرار دادن «قیمت بدون زیان به علاوه سود» محصولات، خودروسازان دیگر با سود رسمی از‌دست‌رفته مواجه نخواهند بود.

اگر ملاک را قیمت بازار در نظر بگیریم، با توجه به اختلاف آن با قیمت کارخانه، خودروسازان باز هم سود هنگفتی حتی پس از حذف قیمت‌گذاری دستوری (بدون آزادسازی) خواهند داشت؛ بنابراین اگر قرار است ملاک کسب سود خودروسازان، قیمت حاشیه بازار باشد و سیاستگذار به این نتیجه برسد که ما‌به‌التفاوت قیمت مبدا و مقصد خودرو‌ها به جیب تولیدکننده برود نه دلالان و واسطه‌گران، طبعا باید به قیمت‌گذاری در حاشیه بازار تن بدهد. فرمول این مدل قیمت‌گذاری به این شکل است که خودروسازان قیمت محصولات خود را حدودا پنج درصد کمتر از بازار تعیین می‌کنند.

به گفته بسیاری از کارشناسان و فعالان صنعت خودرو، قیمت‌گذاری در حاشیه بازار علاوه بر اینکه بساط رانت را جمع و دست دلالان و واسطه‌گران را کوتاه می‌کند، سبب تزریق نقدینگی لازم به خزانه خودروسازان خواهد شد. به گفته آنها، با وجود نقدینگی حاصل از فروش خودرو در حاشیه بازار، خودروسازان می‌توانند به سمت جهش تولید و ارتقای کیفیت محصولات خود رفته و حتی بخشی از سود حاصل‌شده را صرف تحقیق و توسعه کنند؛ درست مثل شرکت‌های خودروساز خارجی که تحقیق و توسعه جزو لاینفک اقدامات آنهاست.
چقدر سود از دست رفت؟

اما نگاهی بیندازیم به اوضاع خودروسازان در یک دهه گذشته تا مشخص شود آن‌ها در این مدت چه میزان سود را از دست داده‌اند. با توجه به اینکه به نظر می‌رسد ملاک محاسبه سود از‌دست‌رفته خودروسازان (عددی که رئیس سازمان خصوصی سازی اعلام کرد) «قیمت بدون زیان و توأم با سودی متعارف» است، در این گزارش مبنای تعیین سود ضایع‌شده را قیمت بازار در نظر می‌گیریم. خودروسازی کشور تا اواخر سال ۹۱ با سیاست ثبات قیمت دست به گریبان بود و پس از آن با ورود شورای رقابت به قیمت‌گذاری، سیاست دستوری جایگزین آن شد.

بر این اساس، شورای رقابت (و البته در مقاطعی سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و ستاد تنظیم بازار) هر سال قیمت‌های جدید را به خودروسازان ابلاغ می‌کنند که این اتفاق آخرین بار در آذر سال گذشته رخ داد. با توجه به این تاریخچه، سال ۹۲ را به عنوان سال پایه قیمت‌های دستوری خودرو در نظر می‌گیریم و آن را با قیمت‌های بازار مقایسه می‌کنیم تا مشخص شود سود از‌دست رفته خودروسازان در این سال‌ها چقدر بوده است.

در سال ۹۲، میانگین قیمت کارخانه‌ای خودرو‌های داخلی حدود ۳۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده؛ حال آنکه در این سال متوسط قیمت خودرو در بازار به حدود ۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است؛ بنابراین خودروسازان به طور میانگین روی هر خودرو یک میلیون تومان سود را از دست داده‌اند که با در نظر گرفتن تیراژ آن سال، کل سود از‌دست‌رفته به صورت میانگین بالغ بر ۶۰۰‌میلیارد تومان بوده است. طی سال ۹۳ متوسط قیمت خودرو در بازار به نزدیکی‌های ۳۷‌میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده، حال آنکه متوسط قیمت کارخانه ۳۶ میلیون تومان بوده است؛ بنابراین روی هر خودرو به طور متوسط ۵/ ۱ میلیون تومان سود از دست رفته است. با احتساب تیراژ خودرو در سال ۹۳، خودروسازان در این سال بالغ بر هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان سود از کف داده‌اند.

آمار نشان می‌دهد در سال ۹۴ متوسط قیمت خودرو در بازار به حدود ۴۰ میلیون تومان رسیده، حال آنکه میانگین قیمت کارخانه‌ای ۳۷ میلیون تومان بوده است. با توجه به تیراژ کمتر از ۹۰۰ هزار‌دستگاهی خودرو، متوسط سود از‌دست‌رفته خودروسازان به حدود دوهزار و ۷۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

میانگین قیمت در سال ۹۵ به حدود ۴۱ میلیون تومان رسیده و این در حالی است که میانگین قیمت کارخانه‌ای حدودا ۳۸ میلیون تومان بوده است. در این سال، بالغ بر یک‌میلیون و ۲۵۵ هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شد، بنابراین خودروسازان بالغ بر سه‌هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان سود از‌دست‌رفته در این سال داشته‌اند. طی سال ۹۶ میانگین قیمت خودرو در بازار چیزی نزدیک به ۴۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده؛ حال آنکه متوسط قیمت به حدود ۳۹ میلیون تومان رسیده است. با توجه به تیراژ یک‌میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاهی خودروسازان در این سال، سود از‌دست‌رفته آن‌ها به نزدیکی‌های ۳‌هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رسیده است.

اما محاسبات «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد متوسط قیمت خودرو در بازار طی سال ۹۷ با توجه به رشد ۱۲۰ درصدی نسبت به سال قبل از آن، از ۷۸ میلیون تومان هم عبور کرده است. در این سال میانگین قیمت کارخانه‌ای خودرو‌ها حدودا ۴۰ میلیون تومان بوده و تیراژ نیز چیزی حدود ۸۰۰‌هزار دستگاه. با این حساب، خودروسازان در نخستین سال تحریم بالغ بر ۳۰ هزار میلیارد تومان سود از دست‌رفته داشته‌اند.

در سال ۹۸ نیز میانگین قیمت به نزدیکی‌های ۱۰۴ میلیون تومان می‌رسد، اما متوسط قیمت کارخانه روی عدد ۴۵ میلیون تومان می‌ماند. تیراژ خودروسازان در آن سال حدودا ۸۵۰ هزار دستگاه بوده، بنابراین آن‌ها بالغ بر ۵۰‌هزار میلیارد تومان سود را در سال تحت بررسی از دست داده‌اند. در سال ۹۹ متوسط قیمت خودرو در بازار به ۲۰۷ میلیون تومان رسیده، حال آنکه میانگین قیمت کارخانه‌ای ۱۱۵ میلیون تومان بوده است.

با توجه به تیراژ خودروسازان در سال ۹۹، آن‌ها نزدیک به ۸۳ هزار میلیارد تومان سود را از کف داده‌اند. طی سال گذشته نیز متوسط قیمت خودرو در بازار به ۲۷۰ میلیون تومان رسیده، در‌حالی‌که میانگین قیمت کارخانه ۱۵۷ میلیون تومان برآورد می‌شود. با توجه به تیراژ ۸۴۰ هزار دستگاهی خودروسازان در ۱۴۰۰، آن‌ها طی این سال ۹۵ هزار میلیارد تومان سود از دست داده‌اند.

در نهایت طی سال جاری نیز با در نظر گرفتن آخرین قیمت‌ها، میانگین قیمت خودرو‌های داخلی در بازار به ۳۴۰ میلیون تومان رسیده است. با توجه به متوسط قیمت کارخانه‌ای خودرو‌ها (۱۷۰ میلیون تومان) و با فرض تیراژ ۶۰۰ هزاردستگاهی تا پایان آبان، خودروسازان بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان سود را تا اینجا از دست داده‌اند. با تجمیع ارقام یک دهه گذشته، خودروسازان در این بازه زمانی بالغ بر ۳۷۰ هزار میلیارد تومان سود از دست داده‌اند، یعنی تقریبا ۵/ ۲ برابر زیان انباشته‌ای که تا به امروز به نام آن‌ها ثبت شده است.

منبع: فرارو

کلیدواژه: خودروسازان داخلی متوسط قیمت خودرو در بازار میلیارد تومان سود از دست میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزار میلیارد تومان سود میلیون تومان بوده میلیون تومان رسیده قیمت گذاری دستوری توجه به تیراژ تومان رسیده خودرو های داخلی دست داده اند زیان انباشته بورس کالا تومان سود یک دهه گذشته قیمت دستوری حاشیه بازار سال گذشته یک دهه قیمت دست حال آنکه خودرو ها قیمت ها طی سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۰۲۲۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قیمت محصولات سایپا پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳؛ کف قیمت خودرو در بازار

فرارو- ساینا S دنده‌ای جرو ارزان‌ترین سواری‌های تولیدی سایپا به حساب می‌آید و در بازار آزاد به طور متوسط ۴۳۸ میلیون تومان خریدوفروش می‌شود.

کوئیک GX حدود ۱۰ میلیون بیشتر قیمت دارد و مثل کوئیک SR دنده‌ای، ۴۴۸ میلیون تومان به فروش می‌رسد. اطلس G که اخیرا راهی بازار شده و خیلی آن‌ها را فیس لیف کوییک می‌دانند، ۵۸۰ میلیون تومان قیمت دارد و شاهین دنده‌ای ۷۶۵ میلیون تومان.

شاهین اتوماتیک هم که گرانقیمت‌ترین سواری داخلی سایپاست، ۸۶۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد. قیمت روز محصولات سایپا در بازار آزاد را می‌توانید در جدول زیر مشاهده کنید.

قیمت روز خودروهای سایپا

مدل	12 اردیبهشت	13 اردیبهشت
پراید 151 تیپ DA مدل 1403	338 میلیون تومان	338 میلیون تومان
تیبا صندوقدار مدل 1401	397 میلیون تومان	397 میلیون تومان
تیبا هاچ‌بک مدل 1401	402 میلیون تومان	402 میلیون تومان
ساینا S دنده‌ای مدل 1403	438 میلیون تومان	438 میلیون تومان
کوئیک GX مدل 1403	448 میلیون تومان	448 میلیون تومان
کوئیک SR دنده‌ای مدل 1403	448 میلیون تومان	448 میلیون تومان
اطلس مدل 1403	580 میلیون تومان	580 میلیون تومان
چانگان CS35 پلاس تیپ 2	یک میلیارد و 700 میلیون تومان	یک میلیارد و 700 میلیون تومان
چانگان CS35 پلاس تیپ 3	یک میلیارد و 900 میلیون تومان	یک میلیارد و 900 میلیون تومان
شاهین دنده‌ای مدل 1403	765 میلیون تومان	765 میلیون تومان
شاهین اتوماتیک مدل 1403	860 میلیون تومان	860 میلیون تومان